چگونه یک عنوان برای پژوهش خود بیابیم؟
از 8 طریق ممکن است ما به عنوان پژوهشی خود برسیم:
1. مکالمه ، تبادل نظر و بررسی وب سایتهای اساتید، خبرگان و متخصصان هر رشته
2. صفحات مراکز تحقیقاتی، گروه های پژوهش، فراخوانهای پژوهشی
3. وب سایت های سازمانها، نهادها
6. سوال از دیگر متخصصان در شبکه های اجتماعی پژوهشگران
8. مجلات تجاری –علمی(Magazine) مرتبط با خودتان را مطالعه کنید
آغاز یک پژوهش با احساس نیاز و در راستای رفع یک مشکل اتفاق می‌افتد. در مرحلۀ بعد، احساس نیاز باید به صورت پرسش در آید. برای افراد متخصص، معمولاً انتخاب موضوع با مشکل کمتری نسبت به سایرین انجام می‌گیرد. استفاده از تجارب، متون تخصصی و مجلات، سبب می‌شود شناسایی موضوع برای متخصصان راحت‌تر انجام گیرد. بررسی پیشینۀ پژوهش‌های انجام شده، راهی مناسب جهت شناسایی گپ‌های موجود و راهنمای خوبی برای انتخاب موضوع خواهد بود.
این روش های میتواند برای انتخاب موضوع پایان نامه،موضوع مقاله، موضوع پژوهشی، راه اندازی کسب و کار دانش بنیان و …مورد استفاده قرار گیرد.لازم است در حد امکان کلیه سطوح دست اندرکاران مورد کاوش و توجه قرار گیرند که در این خصوص می توان از طرق زیر به نظرات آنها دسترسی پیدا کرد:
1. مکالمه، تبادل نظر و بررسی وب سایتهای اساتید ، خبرگان و متخصصان هر رشته
اساتید و متخصصان هر رشته منبع ارزشمندی برای گفتگو و تبادل نظر در خصوص مشکلات و عناوین مهم برای رشته هستند. معمولا اساتید دانشگاهی در صفحات وب خود فهرستی از پژوهش های در حال انجامشان را ارائه می دهند (منظور اساتید دانشگاه های معتبر دنیاست) با مراجعه به این صفحات احتمال اینکه بتوانید از ایده های در حال انجام الگو برداری کنید زیاد است. بومی کردن موضوعات می تواند به کاربردی تر کردن آنها در بستر پژوهشی شما کمک شایانی نماید. بسیاری از پژوهش ها راجع به یک جغرافیای خاص و یا جامعه ی آماری خاصی می شود. شما می توانید با تغییر این جغرافیا به کشور، یا شهر دیگری و یا تغییر جامعه ی آماری موضوع پژوهشی برای خود خلق کنید یا حتی یک مدل یا الگو را با شرایط جاری کشور خود بومی سازی کنید. در این خصوص، مشاوره با دست اندکاران حوزه مربوطه می تواند به نزدیک کردن موضوع پژوهشی به نیاز جامعه و کاربران کمک زیادی کند که باید آن را جدی گرفت.
2. صفحات مراکز تحقیقاتی، گروه های پژوهش، فراخوانهای پژوهشی
بعضی از دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی، گروه های پژوهشی صفحات خاص مربوط به خود دارند و گزارش های مرتبط ارائه میدهند، این صفحات می تواند توجه شما را بخود جلب کند و با بازدید از آن ها ایده های جدیدی به ذهن شما خطور کند. در این خصوص صفحه فراخوانهای معاونت پژوهشی را دراینجا مرور کنید.
از روش های خلاقانه ی حل مسئله است که ما در اینجا به عنوان راه حلی برای یافتن مسئله مطرح کرده ایم . افرادی با زمینه های مختلف دور هم می نشینند و برای پیدا کردن یک مسئله (نه یک راه حل) که ارزش حل کردن و تحقیق کردن را داشته باشدbrainstorming می کنند.نمونه این رویدادها می تواند در «ایده بازارها» واستارتاپ ویکندو....بکار گرفته شود.
معمولا ارتباط خیلی نزدیکی بین دانشگاه و بازار (صنعت، کسب و کار، سازمان ها و…) برقرار نیست. اگر چه دفاتر ارتباط با جامعه ی دانشگاه معمولا در حال انجام این راه حل هستند، ولی شما مستقلا می توانید با ارتباط با بازار نسبت به مسایل موجود آگاهی یابید و مسئله ی را برای پژوهش کردن بیابید. کافیست به کارخانجات سر بزنید، با واحد های تحقیق و توسعه گفتگو کنید و…
اگر شما در مکان یا اداره ای اشتغال به کاری مثلا امر آموزش دارید، ایده ی پژوهشی شما می تواند از همان فعالیت جاری شما و مشکلاتی که در محل کارتان وجود دارد نشأت بگیرد.
3. وب سایت های سازمانها، نهادها:
رجوع به وب سایت سازمان های دولتی و یا پژوهشگاه ها، که هر ساله تحت عنوان“اولویت های پژوهشی” منتشر می شوند، می تواند برای شما مناسب باشد .
4. مشکلات جامعه:
معمولا مسایلی نحوه خدمات رسانی، نحوه انجام آموزش ها و .... همیشه جزو مسایل جاری و عموم جامعه پیرامون پژوهشگرنظیر( کمبود سواد مادران در محلات خاص و .....) هستند. می توانید با تمرکز روی این مسایل تحقیقاتی خاص را انجام دهید.
5. وب سایت های نوآوری باز:
اکنون پلت فرم های آنلاین وجود دارند که چالش های صنعتی و فناوری را با راه حل های پیشنهادی، به اشتراک می گذراند.برای مثالآی چلنج (ایرانی)، پلت فرم دانشگاه ام آی تی، آیدیاکانکشن، اینوسنتیو، ناین سیگما، یت۲، معمولا حل اینگونه مسایل همراه با پرداخت جوایز مالی خوبی همراه است.
6. سوال از دیگر متخصصان در شبکه های اجتماعی پژوهشگران:
شبکه های اجتماعی چون کوئرا، ریسرچ گیت برای پرسیدن سوال و جواب دهی دیگران طراحی شده اند و یا این امکان را دارند. در این جاها شما می توانید بپرسید که چه مسایلی در محدوده ی موضوعی شما می تواند برای پژوهش و تحقیق مفید باشد و دیگران نظر بدهند.
7. مطالعه ی مقالات، ترندها و پایان نامه های اخیر در حوزه مورد علاقه تان مخصوصا یک سال و یا دو سال اخیر :
این کار بیشتر با استفاده از پایگاه های اطلاعاتی نامه ای مانند Scopus، web of science، PubMed، گوگل اسکالر و …اتفاق می آفتد. در حوزه آموزش پزشکیاز جستجو در پایگاه Eric غافل نشوید. با جستجوی یک سری کلمات کلیدی و خروجی گرفتن اکسل می توانید با دسته بندی کردن مقالات، به کشف روندهای جاری در آن حوزه ی پژوهشی بپردازید و با الگو برداری به ایده های جدید برسید. برای آشنایی با نحوه جستجو در پایگاه های زیر بر روی لینک.... کلیک نمایید.
شما می توانید با استفاده در پایگاه های استنادی همچون اسکوپوس، وب آو ساینس، گوگل اسکالر، دایمنشن و…. اقدام به تحقیقات مرتبط با داده های پژوهشی حوزه ی تخصصی خود کنید. برای آشنایی با این دسته از مقالات میتوانید از کلمات کلیدی مانندresearch trend وScientometrics استفاده کنید.
در برخی مقالات و پایان نامه ها قسمتی به "پیشنهادات برای پژوهش های بعدی" اختصاص دارد که شما میتوانید از آن الگو بگیرید.
8. مجلات تجاری –علمی(Magazine) مرتبط با خودتان را مطالعه کنید:
مجلات تجاری-علمی، معمولا ارتباط بین جامعه پژوهشگران با فناوری و بازار را فراهم می کنند. حتی دیدن تبلیغات محصولات جدید مرتبط با حوزه های تخصصی شما ممکن است که ایده های فراوانی برای شما به ارمغان آورد. ……………..
منبع: حسین حیدری." چگونه موضوع پژوهشی پیدا کنیم؟ برای پایان نامه، مقاله و….. ". مجله کتابدار 2.0، دوره 6، شماره 3، سال 1399.