پتنت (ثبت اختراع)
در این بخش با 4 موضوع زیر آشنا می شویم:
پتنت به عنوان یکی از اقسام مالکیت فکری
پتنت (Patent)که در زبان فارسی به آن ثبت اختراع یا گواهی ثبت اختراع گفته می شود، سندی مبنی بر اعطای حق مالکیت به مالک اختراع است که به وسیله ی اداره ی ثبت اختراع هر کشور تفویض می شود. به موجب این حق، مالک به مدت محدود می تواند مانع از بهره برداری تجاری دیگران از اختراع خود در کشوری که در آن ثبت کرده است، گردد. در کشور ایران و آمریکا این مدت محدود، 20 سال پس از اولین تاریخ تشکیل پرونده یا تسلیم اظهارنامه (Filing Date)برای ثبت اختراع است.
اهمیت پتنت
- ایجاد احساس امنیت برای مخترع به منظور ایجاد انگیزه برای ادامه دادن به تحقیقات، بدون نگرانی از سرقت نتایج تحقیقات توسط رقبا.
- ایجاد انگیزه برای افشای اطلاعات و در نتیجه ازدیاد و رشد دانش و اطلاعات در جامعه به خصوص در مراکز دانشگاهی و پژوهشی و جلوگیری از دوباره کاری های پر هزینه
قانون اول اختراع
مطابق قانون ذیل، اختراعی شرایط احراز ثبت (قابلیت پتنت شدن) را دارد که از مشخصه های ذیل برخوردار باشد:
معاهده پاریس:
مطابق با ماده ی (4) این معاهده، مخترعی که شهروند هر یک از کشورهای عضو این معاهده باشد، اجازه دارد تا 1 سال پس از تاریخ ثبت اظهارنامه ی اختراع خود در یکی از کشورهای عضو این معاهده، در دیگر کشورهای عضو برای همان اختراع، اظهارنامه تسلیم نماید. لازم به ذکر است کشورهای ایران و ایالات متحده ی آمریکا عضو این معاهده هستند.
اجزاء گواهی ثبت اختراع( پتنت) در یک نگاه
مهم ترین بخش های یک پتنت آمریکایی یه عنوان یک پتنت معتبر، در جدول ذیل به طور خلاصه شرح داده شده است:
صفحه اول(Front Page):
صفحه ی نخست یک پتنت یا یک اظهارنامه ی منتشر شده حاوی اطلاعات کتابخانه ای است. این اطلاعات شامل عنوان پتنت، تاریخ ثبت، تاریخ اعطا، نام مخترعین، صاحب پتنت (اگر در هنگام ثبت ذکر شده باشد)، اطلاعات حق تقدم، تاریخ و شماره های درخواست های ثبت همین اختراع(در سایر کشورها)، طبقات و زیرطبقات مرتبط با پتنت و لیست مراجع استناد شده به آنها می باشد.
چکیده (Abstract):
این بخش، شرح مختصری از اختراع را بیان می کند.
شرح اختراع((Specification:
شرح اختراع، بخش عمده ی پتنت را تشکیل می دهد و حاوی توصیف اختراع موردنظر است.
ادعاها ((Claims:
این بخش، مرزهای حوزه ی تحت حمایت پتنت را مشخص می کند.
تصاویر و نقشه ها (Drawings):
تصاویر و نقشه ها، جزئیات دقیق ادعاها را نمایش می دهند.
فهرست مراجع (List of Cited References):
در این بخش، لیستی از اسناد پتنت و غیرپتنت که توسط متقاضی و ممیز پتنت به عنوان مرجع مطرح شده اند، ارائه می گردد.
قانون مهلت ارفاقی (Grace Period)
مطابق با قانون مهلت ارفاقی در ایالات متحده ی آمریکا، افشار اختراع توسط خود مخترع در یک مدت 12 ماهه قبل از ثبت اظهارنامه ی اختراع، خدشه ای به جدید بودن اختراع وارد نمی کند. در قانون ایران، مهلت ارفاقی 6 ماهه برای مخترعین پیش بینی شده است.
ثبت اختراع داخلی
جهت ثبت اختراعات داخلی مخترعین می بایست به سایت اداره کل مالکیت صنعتی مراجعه نمایند.
توجه:اگر موضوع اختراع در حوزه ی نانو باشد می توانید مرجع استعلام را ستاد ویژه توسعه فناوری نانو انتخاب نمایید که در این صورت کانون پتنت ایران، ارزیابی اختراعات نانویی را به عهده می گیرد (مشروط به ارجاع اختراع از سوی اداره کل مالکیت صنعتی و ستاد ویژه توسعه فناوری نانو)
ثبت اختراع خارجی
از مهم ترین ماموریت های کانون پتنت ایران، حمایت از ثبت اختراع در ادارات معتبر ثبت اختراع خارجی می باشد و در این راستا 90 درصد از کل هزینه های ثبت اختراع فناوران و شرکت های دانش بنیان، شامل هزینه ی ثبت، نگارش متن اختراع و حق الزحمه ی وکیل را، در یکی از ادارات ثبت اختراع معتبر دنیا مورد حمایت قرار می دهد.
مشاوره فنی و تخصصی در زمینه نگارش متن اختراع
نگارش متن اختراع (Draft)جهت ثبت اختراع در دفاتر ثبت اختراع خارجی، امری بسیاری تخصصی است، چرا که یک متن نامناسب، می تواند یک اختراع واقعا مبتکرانه را بسیار ضعیف و فاقد نوآوری لازم نشان دهد و نتیجه زحمات مخترعان از بین رود. بنابراین ضروری است تا مخترعان با افراد متخصص در این زمینه مشورت نموده و به کمک آنها، یک متن اختراع استاندارد را تدوین نمایند. کانون پتنت ایران با در اختیار داشتن افراد متخصص در زمینه ی نگارش متن اختراع، مخترعان را در این امر یاری می رساند.
تحلیل پتنت
تحلیل پتنت نوعی ارزیابی فناورانه است که از طریق مقایسه و تطبیق اطلاعات پتنت های مختلف با یکدیگر انجام می شود. در تحلیل پتنت، تحلیل گر پس از جستجو در بانک های اطلاعاتی پتنت ها به ارزیابی فناوری می پردازد تا بتواند پاسخگوی نیازهای تجاری یا تحقیقاتی مطرح شده باشد.
غالبا مدیران تولیدی، تجاری و تیم های تحقیق و توسعه یا استراتژیست های مالکیت فکری، سفارش انجام پروژه های تحلیل پتنت را می دهند.
در تحلیل پتنت که گاهی به آن ترسیم چشم انداز پتنت نیز گفته می شود، فعالیت های صورت گرفته ی ثبت اختراع در یک حوزه از فناوری مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد. از تحلیل پتنت به منظور تصمیم سازی های استراتژیک جهت سرمایه گذاری، جهت دهی تحقیق و توسعه، رصد فعالیت رقبا و ... استفاده می شود. برخی دیگر از اهداف تحلیل پتنت عبارتند از:
در این راستا کانون پتنت ایران، با به کارگیری متخصصان این حوزه، تحلیل های جامعی را در اختیار متقاضیان قرار می دهد. همچنین شرکت های دارای تاییدیه نانو مقیاس که تقاضای تحلیل پتنت دارند، مورد حمایت 80 درصدی از کل هزینه ها قرار می گیرند.
ثبت علائم تجاری (برند)
علامت تجاری، نشانی است (شامل حرف، عدد، عکس، شکل، رسم و یا ترکیبی از آنها، اشکال سه بعدی، همچنین اصوات و حتی شعارهای تبلیغاتی و نشان های قابل استشمام نظیر بو) که قادر است محصولات یا خدمات یک بنگاه را از بنگاه را از بنگاه های دیگر متمایز سازد. اهمیت علائم تجاری وقتی مشخص می شود که مشتریان حاضر باشند برای به دست آوردن کالا یا خدمات تحت یک علامت تجاری خاص، هزینه بیشتری پرداخت کنند.
کانون پتنت ایران، در قالب حمایت از شرکت های دارای تاییدیه نانو مقیاس، بخشی از هزینه های ثبت علامت تجاری را در داخل کشور به میزان 50 درصد مورد حمایت قرار می دهد
گردش کار حمایت از ثبت اختراعات در واحد مالکیت فکری دانشگاه
