مقدمه
طي سال هاي اخير در اغلب كشورهاي دنيا، مبنای فرایند ارزشيابي و ارتقاء اعضای هيأتعلمي، توانايي و عملكرد آنها در زمينه فعاليت هاي پژوهشي بوده و آموزش که يك جزء ضروري و يك جنبه مورد انتظار از فعاليت هاي آكادميك و در واقع رسالت اصلي مؤسسات آموزش عالي ميباشد، جایگاه خود را از دست داده است.
برای رفع این مشکل، تلاش هاي گستردهاي صورت گرفت تا با استفاده از استانداردهاي مشترك، فعاليت هاي آموزشي، شناسايي شده و مصاديق آنها مشخص گردد تا اعضای هیات علمی به وسيله آنها مورد ارزشيابي قرار گيرند و نتايج اين ارزشيابي به عنوان بخشي از ارتقاء آكادميك آنها محسوب شود.
در ايران نيز در آئيننامه جديد ارتقاء (سال ۱۳۸۷)، در ماده يك بند دانشپژوهي آموزشي، به عنوان يك فعاليت شرطي افزوده شده و از عضو هيأت علمي انتظار ميرود حداقل ۳ امتياز شرطي از اين بند كسب نمايد.
تعريف دانش پژوهي آموزشي
۱) هر نوع فعاليت و نوآوري برجسته علمي در حيطههاي كشف، آموزش، كاربرد نتايج پژوهش هاي اصيل و يكپارچهسازي اطلاعات بدست آمده از اجزاي مختلف يك رشته يا رشتههاي مختلف علمي (۱۹۹۰ ، Boyer)
۲) كاربرد دانش و شواهد مربوط به آموزش در فرآيندهاي ياددهي- يادگيري، نقد آموزش مبتني بر شواهد و مداخلات آموزشي هدفمند توسط فرد و مشاركت دادن نتايج و عقايد با ساير افراد (Martin, … ۱۹۹۹)
حيطههاي ششگانه فعاليت هاي آموزشي
۱) تدوین و بازنگری برنامه های آموزشی
۲) یاددهی و یادگیری
۳) ارزشیابی
۴) محصولات آموزشی
۵) مدیریت و رهبری آموزشی
6 ( یادگیری الکترونیک
ارزيابي فعاليتهاي دانش پژوهي آموزشي
اين فعاليتها بر اساس اصول علمي ارزشيابي دانش پژوهي گلاسیگ (Glassik) كه شامل ۶ مورد زير ميباشد، مورد ارزيابي قرار ميگيرند:
۱) اهداف مشخص و واضح
۲) آمادهسازي و مطالعه كافي
۳) استفاده از روش هاي مناسب
۴) ارائه نتايج مهم
۵) معرفي مؤثر برنامه
۶) برخورد نقادانه